Κατατακτήριες Εξετάσεις Ψυχολογίας
1η θέση κατάταξης 2020 (ΠΑΝΤΕΙΟ), 1η θέση κατάταξης 2021 (ΕΚΠΑ),
1η θέση κατάταξης 2022 (Παν. Κρήτης).
Υποστηρίζουμε την προετοιμασία για το Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), ΠΑΝΤΕΙΟ Πανεπιστήμιο και Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Ανάλυση θεμάτων στις εξετάσεις 2025.
1. Ανάλυση θέματος στη Μεθοδολογία Έρευνας Παν. Ιωαννίνων
Καθ. Σωκράτης Σκλάβος
Το θέμα στις φετινές εξετάσεις (2025) αφορούσε ένα πολυπαραγοντικό διατμηματικό σχέδιο 2 Χ 2 με ανεξάρτητες μεταβλητές την τάξη (σε 2 επίπεδα) και το παιχνίδι (2 είδη παιχνιδιών).
Αναλύουμε συνοπτικά τα βασικά σημεία των απαντήσεων. Αμφότερες μεταβλητές ποιοτικές κατηγορικές. Η εξαρτημένη μεταβλητή, το άγχος σε κλίμακα ποσοτική.
Η έρευνα είναι πειραματική για λόγους μελέτης αιτιότητας, χρονικά προηγούνται οι χειρισμοί των ανεξάρτητων μεταβλητών στην εξαρτημένη και για λόγους τέλος, συγκρότησης του δείγματος με τυχαία δειγματοληψία. Εφόσον προκύπτουν 4 ομάδες οφείλουμε να έχουμε ελάχιστο δείγμα 32 μονάδες, 8 μονάδες/ομάδα. Εδώ μπορούμε να ορίσουμε το δείγμα με πλήθος πολλαπλάσιο του 4 και μεγαλύτερο ή ίσο συνολικά του 32. Πχ, 40. Οπότε διενεργούμε στρωμματοποιημένη δειγματοληψία στο επίπεδο των τάξεων επιλέγοντας με απλή τυχαία δειγματοληψία 20 μονάδες (μαθητές) από κάθε τάξη και ακολούθως εντός κάθε τάξης διενεργούμε τυχαία ανάθεση σε είδος παιχνιδιού ώστε σε κάθε παιχνίδι να συμμετέχουν 10 μονάδες από κάθε τάξη. Η διαδικασία αυτή επιτυγχάνει μέγιστη αντιπροσώπευση σε κάθε επίπεδο κάθε μεταβλητής, εφόσον έχουμε 20 μονάδες σε κάθε τάξη και 20 μονάδες σε κάθε παιχνίδι. Τέλος σε κάθε ένα από τους 4 συνδυασμούς των δύο μεταβλητών έχουμε 10 μονάδες.
Τα ερευνητικά ερωτήματα αφορούν τη μελέτη κυρίων επιδράσεων (δεν ζητείται αλληλεπίδραση) και κάθε μια με την αντίστοιχη μηδενική και εναλλακτική υπόθεση. Είναι σημαντικό να τεθούν σωστά, πχ Ηο: η τάξη δεν διαφοροποιεί το άγχος και Η1 η τάξη διαφοροποιεί το άγχος, αμφότερες υποθέσεις σχετιζόμενες με το ερευνητικό ερώτημα αν η τάξη αποτελεί παράγοντα διαφοροποίησης του άγχους. Αντίστοιχα για το παιχνίδι.
Είναι σημαντικό να δώσουμε και ένα παράδειγμα από τις 4 περιπτώσεις που προκύπτουν συνολικά πχ μια περίπτωση κυρίων επιδράσεων για αμφότερες μεταβλητές σε μορφή διαγράμματος ώστε να δείξετε ότι έχετε κατανοήσει πλήρως τη διαδικασία αυτή.
Επίσης θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο (+) να αναφέρετε τον ερευνητικό πληθυσμό και τις μεταβλητές ελέγχου καθώς επίσης και άλλες τροποποιητικές μεταβλητές που μειώνουν την εγκυρότητα του πειράματος (πχ τυχόν μαθησιακές δυσκολίες ως βιολογικός παράγοντας που αυξάνει το άγχος).
Συμπερασματικά, ήταν ένα αναμενόμενο θέμα για τις εξετάσεις και μικρού βαθμού δυσκολίας. Εξετάζει την ικανότητα πάνω στον πειραματικό σχεδιασμό ενός σχετικά εύκολου πειράματος.
2. Ανάλυση θέματος Γνωστικής Ψυχολογίας στο ΕΚΠΑ
Καθ. Σωκράτης Σκλάβος
Το θέμα αφορούσε την όραση, τη μονόπλευρη διαταραχή και την οπτική πλάνη.
Εδώ, οι υποψήφιοι/ες έπρεπε να περιγράψουν αναλυτικά την διαδικασία της όρασης από τον αμφιβληστροειδή και μετέπειτα πως διαμέσου του οπτικού νεύρου με ενδιάμεσους σταθμούς τον έξω γονατώδη πυρήνα του θαλάμου και την οπτική ακτινοβολία καταλήγει η εικόνα στον ετερόπλευρο πτικό φλοιό. Επίσης, απαιτείται η αναφορά των 5 περιοχών (V1, ..., V5) του οπτικού φλοιού που επεξεργάζονται την εικόνα. Για την μονόπλευρη διαταραχή, αν θέλουμε πχ να περιγράψουμε γιατί δεν επεξεργάζεται η εικόνα από το αριστερό οπτικό πεδίο, θα μπορούσαν να αναφέρουν είτε τη βλάβη στο ρινικό ημιμόριο του αριστερού οφθαλμού και τη βλάβη στο κροταφικό ημιμόριο του δεξιού οφθαλμού ή την βλάβη στο οπτικό χίασμα ή τη βλάβη των περιοχών του οπτικού φλοιού στο δεξί ημισφαίριο. Θα ήταν δε πολύ + να γίνει αναφορά στο οπίσθιο βρεγματικό λοβό η βλάβη του οποίου ευθύνεται για την ημιχωρική παραμέληση. Ως γνωστό, στον οπίσθιο βρεγματικό λοβό ή και αντιληπτικό λοβό γίνεται η χωρική επεγεργασία του οπτικού στόχου "where it goes", ενώ παράλληλα το κοιλιακό παράλληλο ρεύμα "what is" επεξεργάζεται στον μέσο κροταφικό λοβό.
Σε ότι αφορά την οπτική πλάνη, εδώ θα λέγαμε ότι είναι πολύ γενικό ερώτημα. Υπάρχει οπτική πλάνη χρώματος, μεγέθους, κατεύθυνσης και μετικιάσματος. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη θεωρία του Hering περί ζευγαρωτών χρωμάτων κόκκινο-πράσινο, μπλε-κίτρινο και λευκό-μαύρο, ένα κόκκινο τετράγωνο μέσα σε ένα πράσινο ευρύτερο τετράγωνο αποδίδει μεγαλύτερ καθαρότητα/πιστότητα στο κόκκινο εν αντιθέση αν το κόκκινο τετράγωνο ήταν εντός ενός (για παράδειγμα) κίτρινου τετραγώνου. Ή αντίστοιχα γιατί βλέπουμε δύο ισομεγέθη ευθύγραμμα τμήματα ως ανισομεγέθη όταν έχουν τα βέλη στραμένα ανάποδα. Η βάση της εξήγησης εντοπίζεται στις αλληλεπιδράσεις των κυττάρων του οπτικού φλοιού που εξειδικεύονται τόσο στο σχήμα αλλά και στην κατεύθυνση. Τέλος, σε ότι αφορά το μετικίασμα, η εξήγηση αποδίδεται στα on/off bipolar cells που γειτνιάζουν και ευθύνονται για την παράπλευρη αναστολή. Ασφαλώς τα παραπάνω πρέπει να αναλυθούν πολύ περισσότερο ειδικά η τελευταία περίπτωση με σχήμα.
Οι παραπάνω απαντήσεις είναι ενδεικτικές. Το θέμα ήταν από τα αναμενόμενα λόγω της βαρύτητας που έχει η οπτική αντίληψη της Γνωστική Ψυχολογία.
3. Ανάλυση θέματος στο μάθημα Μεθοδολογία Έρευνας ΠΑΝΤΕΙΟΥ.
Καθ. Σωκράτης Σκλάβος.
Το θέμα αφορούσε την συσχετιστική έρευνα, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Ενδεικτικά οι υποψ. όφειλαν να τονίσουν ότι υπολείπεται της πειραματικής έρευνας διότι δεν εξετάζει σχέσεις αιτίου-αιτιατού. Η μελέτη αφορά τη συνμεταβολή δύο μεταβλητών ταυτόχρονα και ο στόχος της έρευνας αυτής είναι να μελετηθεί αν και οι δύο συνμεταβάλονται προς την ίδια (πχ ο βαθμός ευεξίας και ο χρόνος εκγύμνασης του σώματος) ή αντίθετη κατεύθυνση (πχ ο βαθμός μαθησιακής δυσκολίας και ο βαθμός συγκέντρωσης). Σημαντικό δε να παρουσιασθεί ότι η 1η περίπτωση κατεύθυνσης αναφέρεται σε θετική συσχέτιση ενώ η 2η περίπτωση σε αρνητική συσχέτιση, τι υποδηλώνει το μέτρο της συσχέτισης ή συνάφειας σε απόλυτη τιμή (ασθενή, μέτρια, ισχυρή).
Σε ότι αφορά τα μειονεκτήματα ενδεικτικά αναφέρουμε την έλλειψη γνώσης αιτίου και αιτιατού, την παρουσία τρίτης ή τρίτων μεταβλητών που σχετίζονται και με τις δύο μεταβλητές υπό εξέταση (πχ η μείζονα κατάθλιψη σχετίζεται τόσο με την ευεξία (αρνητικά) και το χρόνο εκγύμνασης (επίσης αρνητικά), οπότε και είναι ίσως φαινόμενη η συσχέτιση μεταξύ των δύο μεταβλητών υπό εξέταση). Επίσης η έλλειψη εγκυρότητας λόγω δείγματος κοκ.
Σε ότι αφορά τα πλεονεκτήματα, ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ να αναφερθεί ότι αποτελεί η έρευνα αυτή πιλοτικό στάδιο της πειραματικής. Διότι η συσχέτιση αποτελεί αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη αιτιότητας. 'Η επίσης η ευκολία και το χαμηλό κόστος αυτής.
Οι παραπάνω απαντήσεις είναι ενδεικτικές. Συνοπτικά, ήταν ένα θέμα αναμενόμενο λόγω της βαρύτητας του μαθήματος στα διάφορα είδη έρευνας.
Τμήματα & Εξεταζόμενα Μαθήματα
Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ): Εισαγωγή στην Ψυχολογία, Ιστορία της Ψυχολογίας και Γνωστική Ψυχολογία Ι
ΠΑΝΤΕΙΟ Πανεπιστήμιο: Κοινωνική Ψυχολογία, Κλινική Ψυχολογία και Μεθοδολογία Έρευνας.
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων: Εισαγωγή στην Κλινική Ψυχολογία, Αναπτυξιακή Ψυχολογία, Μεθοδολογία Έρευνας.
Πανεπιστήμιο Κρήτης: Αρχές Μεθοδολογίας & Στατιστική στην Ψυχολογική Έρευνα, Κοινωνική Ψυχολογία: Θεωρία, Έρευνα & Εφαρμογές, Γνωσιακή Επιστήμη.
Ύλη εξέτασης
Εξετάσεις 2025
Έναρξη προετοιμασίας το μήνα Μάϊο (05/05/2025) κατόπιν επισημοποίησης της εγκυκλίου (ΦΕΚ) με τα εξεταζόμενα γνωστικά αντικείμενα. Η περίοδος προετοιμασίας διαρκεί έως 30 Νοεμβρίου 2025 με διακοπή 3 εβδομάδων το μήνα Αύγουστο. Τα μαθήματα διεξάγονται διά ζώσης ή online-real time για το ΕΚΠΑ και το ΠΑΝΤΕΙΟ Πανεπιστήμιο και online για τα τμήματα των υπολοίπων ΑΕΙ.
Οργάνωση
Τα μαθήματα διεξάγονται κυρίως δια ζώσης και online σε real-time για περιπτώσεις υποψηφίων που διαμένουν εκτός περιφέρειας Αθηνών ή δεν δύναται να παρευρεθούν στη δια ζώσης διδασκαλία λόγω ασθένειας ή άλλου παρεμφερούς ζητήματος. Εκτίμηση προετοιμασίας 100 ώρες. Σε κάθε μάθημα παρέχεται συνοπτικό φυλλάδιο σημειώσεων, φύλλο εργασίας και σύστημα αυτοαξιολόγησης. Στο τέλος του μήνα διεξάγεται διαγώνισμα προόδου. Τους μήνες Οκτώβρης και Νοέμβρης διεξάγονται εβδομαδιαία επαναληπτικά διαγωνίσματα προσομοίωσης.
Για τη συμμετοχή σας online είναι απαραίτητη η χρήση ανοικτής κάμερας κατά τη διεξαγωγή του μαθήματος. Η διδασκαλία των μαθημάτων γίνεται διαδραστικά με αλληλεπίδραση διδάσκοντα/ουσας και συμμετεχόντων/ουσών. Ως εκ τούτου, για την προστασία της ελευθερίας του λόγου των συμμετεχόντων, απαγορεύεται η καταγραφή του μαθήματος με οποιοδήποτε εποπτικό μέσο.
Ημερομηνίες εξετάσεων & Εξεταστέας Ύλης έτους 2025-2026
Προκήρυξη ΕΚΠΑ. Μαθήματα: Εισαγωγή στην Ψυχολογία, Ψυχολογίες Προσωπικότητας, Ιστορία της Ψυχολογίας. Οι εξετάσεις θα διεξαχθούν το Σάββατο 13/12/2025 από τις 10.00 έως και τις 15.30. Αναλυτικά το πρόγραμμα και οι σχετικές οδηγίες αναρτήθηκαν εδώ. Η ύλη των κατατακτηρίων εξετάσεων ακαδημαικού έτους 2025-2026 έχει αναρτηθεί εδώ. Αποτελέσματα κατατακτηρίων εξετάσεων 2024-2025 εδώ.
Προκήρυξη ΠΑΝΤΕΙΟΥ. Διεξαγωγή κατατακτηρίων εξετάσεων την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2025 από τις 09.00 το πρωί έως τις 17.00. Αναλυτικές πληροφορίες εδώ. Εισαγωγή στην Κοινωνική Ψυχολογία, Εισαγωγή στην Κλινική Ψυχολογία, Μεθοδολογία Έρευνας. Αναλυτικές πληροφορίες για τα εξεταζόμενα μαθήματα και την ενδεικτική βιβλιογραφία θα δείτε εδώ. Αποτελέσματα κατατακτηρίων εξετάσεων ακαδημαικού έτους 2024-2025 εδώ.
Προκήρυξη Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Οι κατατακτήριες θα διεξαχθούν την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου για τα μαθήματα της Μεθοδολογίας και της Κλινικής Ψυχολογίας και την Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2025 με το μάθημα της Αναπτυξιακής ψυχολογίας. Η ύλη των εξετάσεων εδώ. Οι επιτυχόντες κατατακτηρίων εξετάσεων και τα αποτελέσματα αναρτήθηκαν εδώ.
Προκήρυξη Παν. Κρήτης. Γνωσιακή Επιστήμη 05/12/2025, Μεθοδολογία & Στατιστική 06/12/2025 και Κοινωνική Ψυχολογία 06/12/2025. Αναλυτικά το πρόγραμμα των φετινών κατατακτηρίων εδώ. Αποτελέσματα κατατακτηρίων εξετάσεων εδώ. Αναλυτικές πληροφορίες για τις κατατακτήριες εξετάσεις και την ύλη του ακαδημαικού έτους 2025-2026 μπορείτε να δείτε και εδώ.
Ψηφιακό Υλικό
Στα πλαίσια της ασύγχρονης διδασκαλίας οργανώσαμε την ψηφιακή τάξη σημειώσεων, ηχογραφημένων διαλέξεων, φύλλων εργασίας, quiz, διαγωνισμάτων και συγγραμμάτων. Στην ψηφιακή τάξη αποκτάτε πρόσβαση αμέσως μετά την εγγραφή σας. Παρακάτω σας παρουσιάζουμε δείγμα ψηφιακού υλικού σημειώσεων από μαθήματα μας.
Χρήση διαδραστικού πίνακα για την διδασκαλία βιολογικών μηχανισμών στην Ψυχολογία
Παρουσίαση 5λεπτου αποσπάσματος αναφορικά της μετάδοσης σήματος μεταξύ των κυττάρων (ύλη στην Εισαγωγή στην Ψυχολογία)
Παρουσίαση διδασκαλίας με βιντεοσκοπημένο υλικό
Κοινωνικής Ψυχολογίας, Κλινικής Ψυχολογίας, Εισαγωγής στην Ψυχολογία, Θεωρίες Προσωπικότητας, Μεθοδολογία Έρευνας (Τυχαία δειγματοληψία, Συνάφεια μεταβλητών, Μεταβλητές), Βιολογικές Βάσεις Συμπεριφοράς (Δυναμικό ηρεμίας, ενέργειας, υπέρθεση σημάτων).
Θέματα Κατατακτηρίων Εξετάσεων Ψυχολογίας
Θέματα Παν. Ιωαννίνων, 2024
σύντομα εδώ
Θέμα Κλινικής Ψυχολογίας ΠΑΝΤΕΙΟ Πανεπιστήμιο, 2023
Οι απαντήσεις χρειάζονταν να είναι ακριβείς και σύντομες, θα μπορούσαν να απαντηθούν σχεδόν επιγραμματικά. Είναι πάντα θετικό να εξηγεί κάποιος τον ορισμό μιας έννοιας με ένα παράδειγμα.
Η δεύτερη ενότητα των ερωτήσεων χρειαζόταν λίγη περισσότερη ανάπτυξη αλλά και πάλι εντός του πλαισίου της περιγραφής των διεργασιών.
Α.1. Ιστορικός ντετερμινισμός – Ψυχολογικές θεωρίες προσωπικότητας, σελ 46.
2. Αμοιβαίος/αμφίδρομος ντετερμινισμός: Ψυχολογικές θεωρίες προσωπικότητας – σελ. 354,355, 380, 501,515
3. Επιγενετική αρχή της ωρίμανσης: η ιδέα ότι η ανθρώπινη ανάπτυξη χαρακτηρίζεται από μια σειρά σταδίων που εξαρτώνται από γενετικούς ή κληρονομικούς παράγοντες – Ψυχολογικές θεωρίες της προσωπικότητας, σελ. 230)
4. Σύμπλεγμα του Ιωνά: ο φόβος ότι η μεγιστοποίηση του δυναμικού μας θα μας οδηγήσει σε μια κατάσταση την οποία δεν θα μπορούμε να διαχειριστούμε – Ψυχολογικές θεωρίες της προσωπικότητας, σελ.367)
5. Υποθετικός φιναλισμός: η ιδέα ότι υπάρχει ένας φανταστικός ή δυνητικός στόχος που καθοδηγεί τη συμπεριφορά μας.
Β. Περιγραφή διεργασιών προσοχής και παρότρυνσης - κινήτρου στη μάθηση μέσω παρατήρησης – Ψυχολογικές θεωρίες της προσωπικότητας, κεφάλαιο 13, σελ 489-90.
Θέμα Κοινωνικής Ψυχολογίας, ΠΑΝΤΕΙΟ Πανεπιστήμιο, 2023
Σύγχρονα συστήματα επιρροής ( διπλής κατεύθυνσης) και γενετικό μοντέλο επιρροής: ομοιότητες και διάφορες θεωρητικό, επιστημολογικό και μεθοδολογικό επίπεδο ως προς τη συμμόρφωσή και καινοτομία.
Από το σύγγραμμα Μειονοτική επιρροή και καινοτομία (Hewstone, Martin 2010), σελ 34-35. Χρειαζόταν αναφορά στη θεωρία συμφωνίας πηγής- θέσης και στα μοντέλα πλαισίου σύγκρισης και επεξεργασίας πηγής – πλαισίου.
Τα μοντέλα αυτά μπορείτε να τα διαβάσετε και από το σύγγραμμα Κοινωνική σκέψη, νόηση και συμπεριφορά (2010), σελ . 193-195, κεφάλαιο 4.
Ως γενετικό μοντέλο της μειονοτικής επιρροής ο Moscovici περιέγραψε την υπόθεση ότι μια ενεργή μειονότητα μπορεί να στρέψει την προσοχή πάνω της και να επιτείνει την κοινωνική σύγκρουση. Ο τρόπος με τον οποίο θα διαπραγματευτεί η μειονότητα τη σχέση της με τον πληθυσμό αλλά και την εξουσία θα κρίνει κατά πόσο θα επηρεάσει τις στάσεις και τη συμπεριφορά της πλειοψηφίας. Για ολοκληρωμένη ανάλυση συμβουλευτείτε το σύγγραμμα Κοινωνική ψυχολογία (Hogg,Vaughan, 2010, σελ. 330 -333).
Επίσης δείτε το σύγγραμμα Εισαγωγή στην Κοινωνική ψυχολογία, κεφάλαιο 4, σελ. 384-386.
Θέμα Εισαγωγής στην Ψυχολογία, ΕΚΠΑ, 2023
Κανονιστική επιρροή και νόρμα αμοιβαιότητας. Πως ορίζονται και με ποιον/ ποιους τρόπους μπορεί να επηρεάζουν την προσαρμογή των εφήβων στο σχολείο
Από το κύριο σύγγραμμα Εισαγωγή στην ψυχολογία (Schacter et al), κεφάλαιο 12, σελ. 523-524, επίσης κεφάλαιο 10, σελ.451 έρευνα των Gardner&Steinberg, 2005). Καθώς η κανονιστική επιρροή αφορά στον τρόπο με τον οποίο παίρνουμε πληροφορίες από τους άλλους ανθρώπους σχετικά με την αποδεκτή κοινωνική συμπεριφορά και αν λάβουμε υπόψη μας τη σημασία που έχουν οι συνομήλικοι για τους εφήβους (τα γονεϊκά πρότυπα συχνά αμφισβητούνται), οι συναναστροφές μπορεί να επηρεάσουν τη συμμετοχή και την επίδοση στο σχολείο.
Θέμα Ψυχολογίας της Προσωπικότητας, ΕΚΠΑ, 2023
Να συζητήσετε τη συνεισφορά ενός πιθανού έκτου παράγοντα στο μοντέλο των πέντε παραγόντων της προσωπικότητας σε σχέση με το διαπολιτισμικό πλαίσιο.
Από το κύριο σύγγραμμα Θεωρίες προσωπικότητας: έρευνα
και εφαρμογές αντλούμε πληροφορίες από το κεφάλαιο 8 σελ. 374-376. Λαμβάνοντας
υπόψη τα ερευνητικά δεδομένα και τις υποθέσεις που αναλύονται στις σελίδες
356-358 η απάντηση πρέπει να περιλαμβάνει ότι εμφανίζονται τουλάχιστον
ορισμένοι παράγοντες συχνά στους διάφορους πολιτισμούς και τις γλωσσικές ομάδες
ωστόσο σε πολλούς πολιτισμούς ενδέχεται οι άνθρωποι να μην αξιολογούνται με
βάση τα χαρακτηριστικά τους καθώς σε κάθε πολιτισμό τα χαρακτηριστικά μπορεί να
έχουν διαφορετική σημασία και σε ορισμένους πολιτισμούς κάποια χαρακτηριστικά
μπορεί να μην παρατηρούνται καν
Θέμα Ιστορίας της Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ, 2023
Αναπτύξτε πώς επηρέασε ο Sir Francis Galton τη Σχολή του Λειτουργισμού.
Η απάντηση μπορεί να βρεθεί στη σελίδα 416 του συγγράμματος το Ιστορικό γίγνεσθαι της ψυχολογίας (Δαφέρμος, 2010), και σελ.340-341από το σύγγραμμα Εισαγωγή στην Ιστορία της Ψυχολογίας (Hergenhahn, 2005).
Θέμα Κοινωνικής Ψυχολογίας, ΠΑΝΤΕΙΟ, Πανεπιστήμιο, 2022
Να αναφέρετε πώς η θεωρία της κοινωνικής σύγκρισης συμβάλλει διατήρηση και την αλλαγή της κοινωνικής τάξης. Να αναφέρετε θεωρητικά και ερευνητικά παραδείγματα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ
ΑΠΑΝΤΗΣΗ Η απάντηση βρίσκεται Κοινωνική ψυχολογία, τόμος β', η παράδοση. Η
θεωρία της κοινωνικής σύγκρισης εξηγεί με ποιο τρόπο δημιουργείται η κοινωνική
διαστρωμάτωση που ενισχύεται από την κοινωνική συνοχή αλλά και υπό ποιες
προϋποθέσεις μπορεί να αμφισβητηθούν ή και να κλονιστούν οι σχέσεις μεταξύ ανταγωνιστικών
κοινωνικών ομάδων. Από το σχετικό σύγγραμμα ανατρ στις σελίδες 284 έως και 303.
Το θέμα απαιτεί αναφορά και στα πειράματα των Tajfelκαι συνεργατών για τη σχέση
της κοινωνικής ταυτότητας με την κοινωνική σύγκριση
Θέμα Κλινικής Ψυχολογία, ΠΑΝΤΕΙΟ Πανεπιστήμιο, 2022
Να αναφέρετε τους ορισμούς – θεωρητικό πλαίσιο και το κλινικό – θεραπευτικό πλαίσιο εφαρμογής:
Α) προκατάληψη επεξεργασίας πληροφοριών: Ενδεικτικά η απάντηση από τη σελίδα 95 του Gutenberg
συγγράμματος Ψυχοπαθολογία (Kringetal, 2010), εκδ.
Β) προβολική υπόθεση: Ενδεικτικά η απάντηση από τη σελίδα 143 του συγγράμματος Ψυχοπαθολογία (Kringetal, 2010), εκδ. Gutenberg
Γ) πρότυπο μίμησης (Ενδεικτικά η απάντηση μπορεί να βρεθεί στις σελίδες 480-482 από το βιβλίο Ψυχολογικές Θεωρίες Προσωπικότητας, Schultz&Schultz (2017), εκδ. Πεδίο)
Δ) σύστημα ανταλλάξιμων αμοιβών (Ενδεικτικά η απάντηση μπορεί να βρεθεί στις σελίδες 463-464 από το βιβλίο Ψυχολογικές Θεωρίες Προσωπικότητας, Schultz&Schultz (2017), εκδ.Πεδίο)
ΘΕΜΑ. Να αναφέρετε συνοπτικά τους πέντε μεγάλους παράγοντες προσωπικότητας
Η απάντηση μπορεί να δοθεί ανατρέχοντας στις σελίδες 327- 328 από το βιβλίο Ψυχολογικές Θεωρίες Προσωπικότητας, Schultz&Schultz (2017), εκδ. Πεδίο.
Θέμα Μεθοδολογίας της Έρευνας, ΠΑΝΤΕΙΟ Πανεπιστήμιο, 2022
Να αναφέρετε τα 4 είδη σφάλματος που ελαχιστοποιούν την ακρίβεια των δειγματοληπτικών ερευνών.
Το θέμα αυτό χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό δυσκολίας εφόσον προϋποθέτει βαθιά κατανόηση του συνόλου της ύλης καθώς επίσης και ικανότητα κριτικής σκέψης. Οι υποψήφιοι όφειλαν να συνδυάσουν ενότητες διάσπαρτες ώστε να συγκεντρώσουν τα 4 αυτά είδη μέσα από επανάληψη της ύλης και εκτενή συζήτηση.
Τα είδη αυτά είναι
Το σφάλμα τύπου Ι, δηλαδή η απόρριψη της μηδενικής υπόθεσης δοθέντος ότι είναι ορθή. Για παράδειγμα, ας φανταστούμε μια έρευνα 1000 ατόμων για την έγκριση μιας θεραπευτικής μεθόδου. Αν θέσουμε το ποσοστό του σφάλματος αυτού 1% τότε η έγκριση της μεθόδου (ως υπόθεση εργασίας, εναλλακτική) απαιτεί επιτυχία σε τουλάχιστον 991
άτομα. Αν θέσουμε το ποσοστό σφάλματος αυτού 5%, δηλαδή το αυξήσουμε, τότε η έγκριση της μεθόδου απαιτεί επιτυχία σε λιγότερα άτομα (ασφαλώς άνω των 950). Δηλαδή, χαρακτηρίζεται από μειωμένη ακρίβεια έναντι του οριοθετημένου ποσοστού 1%.
Το σφάλμα τύπου ΙΙ, δηλαδή η μη απόρριψη της μηδενικής υπόθεσης δοθέντος ότι είναι εσφαλμένη. Εδώ έχει σημαντικό ρόλο το μέγεθος του δείγματος καθώς μικρό μέγεθος αυξάνει το ποσοστό του σφάλματος αυτού και σίγουρα δεν προδιαθέτει ακρίβεια στο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα δεν θα εγκρίναμε τα αποτελέσματα μιας μεθόδου ακόμα και αν λειτουργούσε θεραπευτικά σε 20/20 άτομα. Τίθεται θέμα αξιοπιστίας και κατά συνέπεια εγκυρότητας.
Το τυχαίο σφάλμα μετρήσεων. Όσο μεγαλύτερο είναι τόσο μειώνεται η αξιοπιστία των μετρήσεων. Για παράδειγμα ένα όργανο όπως το θερμόμετρο το οποίο το ίδιο χρονικό πλαίσιο (συνθήκες περιβάλλοντος και οργανισμού) δίνει μετρήσεις με σημαντική απόκλιση μεταξύ τους.
Το συστηματικό σφάλμα μετρήσεων. Πρόκειται για την περίπτωση όπου ένα όργανο δίνει τιμές συστηματικά άνω ή συστηματικά κάτω της πραγματικής. Για παράδειγμα, μετράμε τον παράγοντα στρες με το μέγεθος εφίδρωσης του δέρματος (πρόκειται για την τεχνική Galvanic skin response). Αν οι μετρήσεις γίνουν σε χώρο με υψηλή θερμοκρασία τότε ένα μέρος της εφίδρωσης θα οφείλεται στον (διαμεσολαβητικό) παράγοντα θερμοκρασίας. Συνεπώς, μεγαλύτερη εφίδρωση θα οδηγήσει σε εσφαλμένη αποτίμηση της μεταβλητής στρες. Ένα άλλο καλό παράδειγμα είναι η απόφαση του/της δασκάλου/ας να δώσει 2 βαθμούς μεγαλύτερους στα τεστ επιδόσεων των μαθητών/μαθητριών ώστε να παρέχει κίνητρο. Οι βαθμοί έχουν συστηματικό σφάλμα και ως εκ τούτου δεν χαρακτηρίζονται από ακρίβεια.
Θέματα Εισαγωγής, Συμβουλευτικής, Ιστορίας Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ, 2022
Εισαγωγή στην Ψυχολογία
Να συγκρίνετε και να συζητήσετε με συντομία τις έννοιες της αυτοεξυπηρετούμενης μεροληψίας, του ναρκισσισμού και του ανεκδήλωτου εγωτισμού.
Ενδεικτικά, οι απαντήσειςαπό το κεφάλαιο 11- Προσωπικότητα, σελίδες 495-497 από το βιβλίο Εισαγωγή στην Ψυχολογία, (Schacteretal, 2012),εκδ.Gutenberg.
Ιστορία της Ψυχολογίας
Πώς επηρέασε το ρεύμα του λογικού θετικισμού το νέο συμπεριφορισμό;
Ενδεικτικά δείτε τις σελίδες 368-369, από το βιβλίο Το Ιστορικό γίγνεσθαι της Ψυχολογίας : Από τις μυθολογικές αντιλήψεις περί της ψυχής έως τη μετατροπή της ψυχολογίας σε ανεξάρτητη επιστήμη, Δαφέρμος (2010), εκδ. Gutenberg
Συμβουλευτική Ψυχολογία
Αναφερθείτε σε περιορισμούς της γνωσιακής- συμπεριφοριστικής προσέγγισης από μια πολυπολιτισμική άποψη
Ενδεικτικά δείτε τις σελίδες 448-451 από το βιβλίο Θεωρία και Πρακτική της Συμβουλευτικής και της Ψυχοθεραπείας, Corey, εκδοτικός όμιλος Ίων